بطور کلی جرثقیل وسیله است برای جابجایی بارها, اما جرثقیلها انواع گوناگونی دارند و برای کارهای مختلف از جرثقیلهای مختلف استفاده میشود. بیشترین موارد استفاده از جرثقیل در ساخت پروژهای عمرانی و صنعت است اما در امور عمرانی استفاده از جرثقیل معمولا موقتی است و تا زمانی که پروژه به اتمام برسد از آن استفاده میشود.

انواع جرثقیل و کاربرد و مزایای آن
 

جرثقیل سقفی :

جرثقیل سقفی برای جابه جایی قطعات و لوازم در سالن ها و مکان های دارای سقف استفاده می شود.
خصوصیات جرثقیل های سقفی :
1-برای نگه داری جرثقیل سقفی هزینه کمی نیاز می باشد.
2-جرثقیل سقفی می تواند به تمام نقاط به طور مستقل دسترسی پیدا کند.
3-برای تعمیر جرثقیل سقفی هزینه ای که باید پرداخت شود کم است.
4-جرثقیل سقفی باعث صرفه جویی در انرژی خواهد شد.
5-بهترین گزینه برای جابه جایی قطعات که دارای وزن سنگین می باشند جرثقیل سقفی خواهد بود.
6-برای استفاده از جرثقیل سقفی نیازی به مهارت خاصی نبوده و خیلی راحت انجام می شود.
 

انواع جرثقیل سقفی :

1-سقفی یک پل
2-سقفی دو پل
3-سقفی آویز
4-مونوریل
 

 
 جرثقیل سقفی دوپل :
در حالت استاندارد دارای ظرفیت 5 تا 50 تن و دارای دهانه 14 تا 30 متر می باشد. در حالت اختصاصی ظرفیت بالای 50 تن و دهانه بالای 30 متر می باشد.جرثقیل سقفی دوپل دارای انواع : 1am ، 2m ، 3m ، 4m می باشد.
مزایای جرثقیل سقفی دوپل:
به دلیل این که جرثقیل سقفی دو پل دارای دهانه و حالت های متفاوت می باشد عملکرد خوبی دارد.تعمیر جرثقیل سقفی دو پل به راحتی انجام می شود.در این جرثقیل می توان با نصب و را اندازی انواع متفاوت تجهیزات از آن برای جابه جا کردن مواد استفاده نمود. هم چنین این جرثقیل این قابلیت را دارد که بتوان بر روی آن انواع مگنت ها ، باسکول و .... را نصب کرده تا بتوان به کمک آن بتوان برای جا به جایی مواد مختلف استفاده نمود.این جرثقیل این قابلیت را دارد که بر روی آن کابین و حتی راهروی تعمیرات را نصب نمود. 
 جرثقيل نيم دروازه اي :
جرثقیل نیم دروازه ای برای حمل قطعات مختلف در مکان هایی که سقفی نداشته و به عبارتی مکان های باز استفاده نمود. نحوه طراحی آن به صورتی می باشد که می توان یک کلگی روی زمین و یک کلگی هم روی تیر حمال برای حرکت داشته باشد.
خط برق این نوع جرثقیل در سمت کلگی که در ارتفاع است راه اندازی می شود.هزینه ای که برای نگه داری این جرثقیل استفاده می شود خیلی کم می باشد. جرثقیل نیم دروازه ای می تواند به کل نقاط تحت پوشش خود دسترسی پیدا کند.هزینه تعمیرات آن بسیار ناچیز بوده همین طور از انرژی کمی برای آن استفاده می شود. برای جابه جایی اجسام سنگین انتخاب این نوع جرثقیل بهترین گزینه خواهد بود.برای کار کردن با جرثقیل نیم دروازه ای نیاز به مهارت خاصی نبوده و به سادگی می توانید از آن استفاده کنید.

جرثقیل های دروازه ای :
این جرثقیل در حالت یک پل با بالابر آویز ، نیم دروازه ای و دروازه ای دوپل می باشد که هر کدام از جرثقیل ها می تواند یک یا چند بالابر داشته باشد. این جرثقیل بهترین گزینه برای حرکت دادن مواد در فضای باز مثل : انبارهای حاوی آهن ، بندرها بوده و هم چنین برای تخلیه کردن مواد در فضای باز از روی کانتینرها می باشد.این نوع جرثقیل قادر خواهد بود در تمام جهات حرکت کند.
اطلاعاتی برای طراحی:
1-ارتفاع موردنیاز برای بالابردن مواد که همان میزان جابه جایی قلاب برای حمل بار در ارتفاع می باشد.
2-عرضی که جرثقیل باید طی کند یا همان اندازه مسیر برای حرکت. 
3-اندازه کنسول موردنیاز از یک طرف و یا از دو طرف سازه اصلی دستگاه برای بلند کردن اجسام در خارج از ریل طولی.
4-حداکثر توان دستگاه برای حمل بار توسط دستگاه حداکثر چقدر می تواند طول یک مسیر را طی کند.
 انواع جرثقيل نيم دروازه اي :
تک پل
دوپل
جرثقيل نيم دروازه اي تك پل  :
این نوع جرثقیل دارای ظرفیت 1 تا 10 تن و دهانه 6 تا 16 متر خواهد بود. هم چنین می تواند ظرفیت بالای 10 تن و دهانه بالای 16 متر در حالت اختصاصی داشته باشد.این نوع جرثقیل شامل انواع : 1am و 2m می باشد.
 مزاياي جرثقيل نيم دروازه اي تك پل :
این نوع جرثقیل دارای وزن کمی بوده که همین وزن کم باعث شده قیمت آن نسبت به جرثقیل نیم دروازه ای دوپل کمتر باشد.هم چنین وزن کم آن باعث شده که نسبت به جرثقیل نیم دروازه ای استهلاک کمتر باشد.این جرثقیل قابلیت این را داردکه بتوان بر روی ان تجهیزات برای جابه جایی مواد مانند مگنت ، باسکول ، چنگک و آژیر نصب کرد.
جرثقيل نيم دروازه اي دو پل  :
جرثقیل نیم دروازه ای دو پل دارای ظرفیت 5 تا 50 تن و دهانه 14 تا 30 متر خواهد بود. در حالت اختصاصی می تواند ظرفیت بالای 50 تن و دهانه بالای 30 متر را داشته باشد. این نوع دارای انواع : 1am ، 2m ، 3m ، 4m می باشد.
 مزاياي جرثقيل نيم دروازه اي دو پل :
این نوع جرثقیل دارای دهانه و تناژ بالایی می باشد.تعمیر این نوع جرثقیل به راحتی انجام می شود.هم چنین می توان به راحتی به بالابر آن دسترسی پیدا کرد.می توان بر روی آن انواع مگنت ، باسکول و چنگک را نصب نمود.می توان بر وری آن کابین و راهروی تعمیرات هم نصب کرد.
جرثقیل سقفی :

جرثقیل سقفی مناسب ترین وسیله جهت جابجایی مواد و قطعات در داخل سالنها و محوطه های سر پوشیده می باشد زیرا :

- هزینه نگه داری جرثقیل سقفی بسیار اندک است .

- قابلیت دسترسی جرثقیل سقفی به تمام نقاط تحت پوشش را به صورت مستقل دارد .

- هزینه تعمیرات جرثقیل سقفی بسیار اندک است .

- هزینه مصرفی جرثقیل سقفی (مصرف انرژی ) بسیار ناچیز است .

- استفاده از جرثقیل سقفی جهت جابجایی اجسام سنگین ایمن ترین راه ممکن است .

- استفاده از جرثقیل سقفی بسیار ساده و راحت بوده و مهارت  خاصی نمی خواهد .

انواع جرثقیل سقفی :

- جرثقیل سقفی تک پل ( Single girder Over head crane )

- جرثقیل سقفی دو پل ( double girder Over head crane )

- جرثقیل سقفی آویز  ( suspension crane )

- جرثقیل مونوریل    ( Monorail crane )    

جرثقیلهای سقفی دوپل ( double girder Over head crane ):

- جرثقیلهای سقفی دو پل به صورت استاندارد ، ظرفیت 5 الی 05 تن و دهانه 14 الی 30 متر

- جرثقیل سقفی دو پل ، ظرفیت بالای 50 تن و دهانه بالای 30 متر طراحی اختصاصی

- گروه کاری جرثقیل سقفی دو پل عموما , 3M , 4M 2M ،  1AM

مزایای جرثقیلهای سقفی دو پل :

- با توجه به ساختار جرثقیلهای سقفی دو پل در دهانه ها و تناژ های بالا بهتر عمل می نماید .

- تعمیرات جرثقیلهای سقفی دو پل آسانتر و بالابر در دسترس تر است .

- جرثقیلهای سقفی دو پل  قابلیت نصب انواع تجهیزات جابجایی مواد ، انواع چنگک ، انواع مگنت ، انواع باسکول و ... را دارد .

- جرثقیلهای سقفی دو پل  قابلیت نصب کابین را داراست .

- جرثقیلهای سقفی دو پل  قابلیت نصب راهروی تعمیرات را دارد .. 

                                            نمایی از مدل جرثقیل دوپل

جرثقيل نيم دروازه اي :

جرثقيل نيم دروازه اي مناسب  جهت جابجايي مواد و قطعات  در  محوطه هاي  باز مي باشد زيرا :

- جرثقيل نيم دروازه اي به صورتي طراحي مي گردد كه يك كلگي روي زمين و كلگي ديگر روي تير حمال حركت مي نمايد .

- خط برق جرثقيل نيم دروازه اي عموما سمت كلگي كه در ارتفاع قرار دارد نصب مي گردد .

- هزينه نگه داري جرثقيل نيم دروازه اي  بسيار اندك است .

- قابليت دسترسي جرثقيل نيم دروازه اي  به تمام نقاط تحت پوشش را به صورت مستقل دارد .

- هزينه تعميرات جرثقيل نيم دروازه اي  بسيار اندك است .

- هزينه مصرفي جرثقيل نيم دروازه اي  (مصرف انرژي ) بسيار ناچيز است .

- استفاده از جرثقيل نيم دروازه اي  جهت جابجايي اجسام سنگين ايمن ترين راه ممكن است .

- استفاده از جرثقيل نيم دروازه اي  بسيار ساده و راحت بوده و مهارت  خاصي نمي خواهد .

نمایی از مدل جرثقیل نیم دروازه ای

جرثقیل های دروازه ای :

جرثقیل های دروازه ای به صورت تک پل با بالابر آویز ، جرثقیل نیمه دروازه ای و دروازه ای دو پل که هر جرثقیل می تواند دارای یک یا چند بالابر باشد ، همچنین این جرثقیل ها بهترین راه حل برای جابجایی مواد در فضای باز مانند سنگ شکنی ها ، بنادر،  انبار های آهن آلات و بهترین راه حل برای تخلیه بار در فضای باز از روی کامیون ها و جابه جایی کانتینر ها می باشد در نتیجه با حرکت های ویژه ای که این نوع جرثقیل ها خواهند داشت ، تمامی جابجایی های کانتینر ها را ممکن میسازد.

اطلاعات کلی مورد نیاز جهت طراحی :

ظرفیت : ( میزان وزن بار مورد نیاز جهت حمل با دستگاه )

عرض : ( اندازه مسیر حرکت عرضی دستگاه مورد نیاز )

کنسول : ( اندازه کنسول مورد نیاز از یک طرف و یا از دو طرف سازه اصلی دستگاه جهت بلند کردن اجسام خارج از ریل طولی )

طول مسیر حرکت : ( مقدار حرکت مسیر طولی دستگاه در محل مورد نظر )

ارتفاع بالابری مورد نیاز : ( مقدار جا به جایی قلاب جهت حمل بار در ارتفاع )

شمای سه بعدی از جرثقیل دروازه ای

انواع جرثقيل نيم دروازه اي :

- جرثقيل نيم دروازه اي تك پل

- جرثقيل نيم دروازه اي دو پل

 - جرثقيل نيم دروازه اي تك پل  :

- جرثقيلهاي نيم دروازه اي تك پل به صورت استاندارد ، ظرفيت 1 الي 10 تن و دهانه 6 الي 16 متر

- جرثقيل نيم دروازه اي تك پل ، ظرفيت بالاي 10 تن و دهانه بالاي 16 متر طراحي اختصاصي

- گروه كاري جرثقيل نيم دروازه اي  تك پل عموما 2M ،  1AM

مزاياي جرثقيلهاي نيم دروازه اي تك پل :

- با توجه به ساختار جرثقيلهاي نيم دروازه اي تك پل وزن سازه آن كمتر بوده (باره مرده كمتر) و به همين نسبت قيمت آن نيز نسبت به جرثقيل نيم دروازه اي  دوپل ارزانتر مي باشد .

- با توجه به سبك بودن جرثقيلهاي نيم دروازه اي تك پل استهلاك آن نيز نسبت به جرثقيل نيم دروازه اي دو پل كمتر مي باشد .

- جرثقيل نيم دروازه اي تك پل قابليت نصب انواع تجهيزات جابجايي مواد مانند باسكول ، انواع چنگك و مگنت ، آژير و ... را دارد .

- جرثقيل نيم دروازه اي دو پل  :

- جرثقيلهاي نيم دروازه اي دو پل به صورت استاندارد ، ظرفيت 5 الي 50 تن و دهانه 14 الي 30 متر

- جرثقيل نيم دروازه اي  دو پل ، ظرفيت بالاي 50 تن و دهانه بالاي 30 متر طراحي اختصاصي

- گروه كاري جرثقيل نيم دروازه اي  دو پل عموما , 3M , 4M 2M ،  1AM

 مزاياي جرثقيلهاي نيم دروازه اي دو پل :

- با توجه به ساختار جرثقيلهاي نيم  دروازه اي دو پل در دهانه ها و تناژ هاي بالا بهتر عمل مي نمايد .

- تعميرات جرثقيلهاي نيم دروازه اي  دو پل آسانتر و بالابر در دسترس تر است .

- جرثقيلهاي نيم دروازه اي  دو پل  قابليت نصب انواع تجهيزات جابجايي مواد ، انواع چنگك ، انواع مگنت ، انواع باسكول و ... را دارد .

- جرثقيلهاي نيم دروازه اي  دو پل  قابليت نصب كابين را داراست .

- جرثقيلهاي نيم دروازه اي  دو پل  قابليت نصب راهروي تعميرات را دارد ...

جرثقیل به دکل یا سازه مرتفعی گفته می شود که توسط طناب و قرقره هایی مجهز شده و برای بالا کشیدن یا پایین آوردن اشیا از آن استفاده می شود. کاربرد آنها عمدتا در صنایع ساختمانی یا سازه های عظیم دیگر است. جرثقیل هایی که در صنایع ساختمانی از آنها استفاده می شود اغلب به طور موقت نصب می شوند و البته می توان آنها را روی زمین یا بر روی وسایل نقلیه مخصوصی نیز نصب کرد.